loading...
Trước khi hỏi ai mua vàng, nên kiểm tra xem tại sao các ngân hàng trung ương lại là đối tượng nắm giữ vàng ở vị trí hàng đầu như vậy. Câu hỏi này sau đó sẽ đưa đến tranh luận về việc đa dạng hóa đầu tư, vàng không phải là món nợ của ai, ấn tượng về truyền thống và tình đoàn kết: các đặc điểm tiêu chuẩn được gán cho vàng.
Giả sử rằng lập luận về việc đa dạng hóa đầu tư là đáng tin cậy nhất, nhiều ngân hàng trung ương sẽ nói rõ nhiệm vụ của họ là bảo toàn các kho dự trữ bằng cách đảm bảo tính thanh khoản, một cách tiếp cận mang tính thận trọng. Các ngân hàng trung ương có xu hướng không phải là cơ quan kinh doanh mà đơn thuần có trách nhiệm duy trì hiện trạng. Về khía cạnh này, vàng đáp ứng tất các yêu cầu. Đó là một tài sản truyền thống và được phần lớn các ngân hàng trung ương nắm giữ.
Lại giả định rằng Trung Quốc, Nga và Ấn Độ - những nước được cho là bên mua vàng - quyết định mua thêm thứ kim loại này để làm phong phú kho dự trữ của mình, điều này sẽ liên quan đến bao nhiêu vàng? Con số 1% vàng được dự trữ rõ ràng là quá ít để tính toán; ngân hàng trung ương lớn nhất gần đây mới được khai trương là Ngân hàng trung ương châu Âu, ngân hàng lựa chọn mức 15% mặc dù số lượng này có liên quan nhiều hơn tới việc các thành viên của ngân hàng này hầu hết là những nước nắm giữ vàng lớn ở vị trí đầu tiên, trong một số trường hợp là trên 50%. Vì vậy có lẽ, con số 10% có thể là thích hợp, đặc biệt là qua những nhận xét mang tính lý thuyết của Maria Gueguina thuộc Ngân hàng trung ương Nga. Con số này có vẻ hợp lý hơn so với mức 3-5% mà nhiều cơ quan đang tìm kiếm đầu tư vào các thị trường hàng hóa: một lớp tài sản mới ngoài sản phẩm truyền thống chủ yếu của các ngân hàng trung ương.
Qua cách đánh giá đơn giản này, khi chỉ ba cơ quan này muốn nắm giữ 10% lượng vàng dự trữ, họ sẽ phải mua 6.646 tấn. Con số này tương đương với sản lượng khai thác vàng toàn cầu trong hơn hai năm rưỡi. Để tìm hiểu khía cạnh này, theo hợp đồng bán mà các ngân hàng trung ương châu Âu đạt được, các bên tham gia hợp đồng bị giới hạn bán 500 tấn vàng cho nhau trong năm – con số này được xem là một lượng sẽ không làm gián đoạn quá mức thị trường. Lựa chọn logich tương tự, sẽ cần phải mất hơn 13 năm cho ba cơ quan này đạt được mục đích của mình, và đến thời gian đó, kho dự trữ của họ chắc chắn sẽ tăng lên về căn bản.
Nếu tỷ lệ là 3%, thì cũng sẽ vẫn là một con số lớn, song lần này, câu chuyện lại tập trung gần như hoàn toàn vào Trung Quốc, nước sẽ phải mua hơn 1.000 tấn. Nói chung, vấn đề mà các ngân hàng trung ương gặp phải với vàng chính là nét đặc trưng của nó. Nếu một ngân hàng trung ương lựa chọn tăng tỷ lệ đồng euro mà họ nắm giữ trong kho dự trữ của mình theo tỷ lệ đồng đô-la, đó sẽ là chủ đề chỉ diễn ra trong thời đoạn ngắn cho các thị trường tài chính. Năm 1999, khi Gordon Brown là Bộ trưởng Tài chính Anh, ông đã lựa chọn bán 395 tấn vàng dự trữ của nước này ở mức giá/tấn trung bình là gần 275 USD - một quyết định vẫn bị nhắc lại bất cứ khi nào phe đối lập muốn nghi ngờ khả năng quản lý tài chính của ông.
Tình huống này minh họa song đề rằng vàng đại diện cho lĩnh vực dự trữ bắt buộc, nhưng vàng cũng là hình thức đầu tư bán-và-giữ. Một khi được sở hữu, vàng cực khó bị bán đi. Một phép ẩn dụ thích hợp là chiếc giỏ bắt tôm hùm - rất muốn vào nhưng vào rồi thì không thể ra. Tuy nhiên, tôi thấy hai khả năng đối với các cơ quan nhà nước muốn mua một số lượng đáng kể vàng, đầu tiên là nằm trong một nước độc quyền nơi ngân hàng trung ương được chỉ đạo tích lũy vàng. Thứ hai là thông qua các quỹ đầu tư nhà nước (SWF) mà ở đó một quốc gia sẽ đơn giản xử lý khoản đầu tư như một vụ kinh doanh không báo trước - thực ra là một sự chuyển hướng triệt để từ loại hình hoạt động mà chúng tôi đã chứng kiến ở nhiều nước trong thời gian trước đây - để vàng có thể lại được bán vào một thời gian thích hợp. Theo những ước tính hiện thời, các SWF có khoảng 3.000 tỷ đô-la đang được quản lý, và thậm chí một vài điểm % của khoản đầu tư sẽ được chuyển sang một khoản đầu tư lớn trong thị trường này – mỗi điểm % tương đương khoảng hơn 900 tấn vàng (dựa trên cơ sở mức giá là 1.000 USD/ounce).
Nhiều người sẽ không đồng ý với tôi và thay vào đó, lại chỉ ra khả năng về một vụ giao dịch “ngoài thị trường” (off market). Ví dụ, tôi từng cho rằng Trung Quốc, Arap Saudi và các nước khác sẽ không mua trữ trên thị trường mà thay vào đó sẽ đơn giản tổ chức các cuộc thương lượng cấp cao với các đối tác tương đương của một ngân hàng trung ương châu Âu. Các thống đốc của hai cơ quan này sẽ đồng ý về một mức giá thị trường trung gian, sau đó vàng sẽ sang tay trên cơ sở định giá vàng, giá chuẩn được đưa ra dựa trên một ngày nhất định hoặc trên cơ sở trung bình trong một giai đoạn. Quả thực, điều này có thể là một lập luận có tính thuyết phục liên quan đến các nhu cầu của cả hai bên. Tuy nhiên, tôi vẫn hơi hoài nghi.
Đối với bên bán, các ngân hàng trung ương thích tái đảm bảo với khách hàng của mình rằng họ đã giành được mức giá khả dĩ nhất. Họ cần thiết phải tránh những cáo buộc rằng họ đã bán vàng ở một mức giá không thỏa đáng hay quá rẻ, như đã đề cập trước đây, tương tự như cáo buộc dành cho Thủ tướng Anh Gordon Brown, mặc dù Anh là trường hợp hơi khác khi mà ở nước này, vàng dự trữ thuộc về chính phủ chứ không thuộc về ngân hàng trung ương.
Ở những nước khác cũng phức tạp không kém. Các thống đốc ngân hàng trung ương thường không muốn chứng kiến hoặc cơ quan hoặc thể chế của mình bị chỉ trích tại cơ quan lập pháp do năng lực quản lý kinh tế kém. Vì vậy, trong phần lớn các trường hợp, vàng được bán trong một thời gian kéo dài để thể hiện một mức trung bình thỏa đáng. Về mặt lý thuyết, vẫn có khả năng Trung Quốc mua vàng của Pháp hoặc một quốc gia châu Âu khác. Tuy nhiên, bất kỳ tin tức nào cho biết một quốc gia châu Á, một nước sản xuất dầu mỏ, hay quỹ đầu tư nhà nước đã mua một số lượng đáng kể vàng sẽ gây ra mức tăng mạnh giá vàng ngay lập tức. Các tuyên bố rằng đây chỉ là một vụ mua vàng sẽ bị phớt lờ. Thay vào đó, những người kinh doanh sẽ tập trung vào cả khả năng đối tác này sẽ mua thêm vàng và các đối tác khác sẽ trông đợi tái lập vụ giao dịch này.
Vì vậy, người bán ngoài thị trường không được coi là đạt được mức giá thị trường trung gian, mà họ sẽ bị đánh giá là đã bán ở một mức giá thấp hơn đáng kể so với giá thị trường. Tôi đã đề cập ở trên rằng đây là một quan điểm hoài nghi, nhưng tôi biết ít nhất một ngân hàng trung ương đúng là có tranh luận về khả năng cố tìm một bên mua hoặc bán vàng ra thị trường. Ngân hàng trung ương đã lựa chọn giải pháp thứ hai, giải pháp mang tính chính trị.
Có lẽ tình hình đối với IMF có thể khác. Hiện IMF đang tranh luận về việc bán, và căn cứ vào đó, vàng về lý thuyết do nhiều quốc gia sở hữu, nên có thể đạt được một thỏa thuận. Tuy nhiên, tôi vẫn chưa cảm thấy thuyết phục.
Thỏa thuận bán do các ngân hàng trung ương châu Âu ký được đưa ra ở trên đã hình thành cơ sở cho phần tiếp theo của chương này.
Liên quan
0 comments Blogger 0 Facebook
Post a Comment